Στυτική Δυσλειτουργία

Η Στυτική Δυσλειτουργία διακρίνεται σε δύο κατηγορίες: στην αδυναμία στύσης και στην αδυναμία διατήρησης της στύσης μέχρι να ολοκληρωθεί η συνουσία. Και οι δύο αυτές καταστάσεις προκαλούν ιδιαίτερη δυσφορία και διαπροσωπικές δυσκολίες. Το φαινόμενο παρουσιάζεται ιδιαίτερα μεταξύ των ηλικιωμένων ανδρών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι άγνωστο και σε νεαρότερες ηλικίες. Η παθογένεια της στυτικής δυσλειτουργίας δεν είναι ενιαία, καθώς ενίοτε μπορεί να λανθάνουν οργανικά αίτια όπως η υπέρταση, η μακροχρόνια χρήση ψυχοδραστικών ουσιών, αλκοόλ, νικοτίνης, κτλ. Παρ’ όλα αυτά, στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι λόγοι που οδηγούν σε στυτική δυσλειτουργία είναι ψυχικοί, όπως φαίνεται και από σχετική έρευνα που φανέρωσε ότι μόλις 7 στους 213 άνδρες ενός δείγματος με προβλήματα Στυτικής Δυσλειτουργίας είχε πραγματικό παθολογικό πρόβλημα.
Τα ψυχικά αίτια που μπορούν να οδηγήσουν στο πρόβλημα είναι άμεσα ή έμμεσα. Στα άμεσα περιλαμβάνεται το άγχος επίδοσης, η έλλειψη επαρκούς διέγερσης, οι διαπροσωπικές διενέξεις, η έλλειψη εγγύτητας με τον/τη σύντροφο, η ελλιπής επικοινωνία του ζευγαριού. Στις έμμεσες περιλαμβάνονται ζητήματα σεξουαλικής ταυτότητας ή προσανατολισμού, η ανεπαρκής επίλυση γονεϊκών δεσμών, τα παιδικά σεξουαλικά τραύματα. Σε κάθε περίπτωση τα προβλήματα Στυτικής Δυσλειτουργίας είναι αντιμετωπίσιμα.

Κολεόσπασμος (δυσκολία ή και ανυπαρξία οργασμού στις γυναίκες)

Ο Κολεόσπασμος αποτελεί μία από τις συνηθέστερες σεξουαλικές δυσλειτουργίες στον γυναικείο πληθυσμό. Πρόκειται για μία σύσπαση που συμβαίνει ακούσια στο εξωτερικό τρίτο του κόλπου της γυναίκας και προκύπτει αιφνίδια κατά τη διείσδυση του ανδρικού μορίου στο εσωτερικό του. Η σύσπαση εμποδίζει την είσοδο του πέους με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνεται συνουσία. Η σύσπαση συνοδεύεται από πόνο και είναι εξαιρετικά ενοχλητική προκαλώντας μια σειρά ψυχικών επιπτώσεων. Η γυναίκα εγκλωβίζεται σε σκέψεις και συμπεριφορές που διαιωνίζουν την κατάσταση και προκαλούν φόβο συνεύρεσης, την οποία και τελικά αποφεύγει. Συμπτώματα παρόμοια παρουσιάζονται τόσο κατά τη γυναικολογική κολπική εξέταση αλλά ακόμη και κατά τη χρήση ταμπόν.
Οι λόγοι που προκαλούν τον κολεόσπασμο είναι αμιγώς ψυχολογικοί και απαντώνται συχνά στις γυναίκες που δεν έχουν ολοκληρώσει την πρώτη τους σεξουαλική επαφή.

Παραφιλίες

Οι παραφιλίες απαρτίζονται από μια σειρά σεξουαλικών συμπεριφορών που απαντούν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό και στα δύο φύλα και δεν μπορούν να θεωρηθούν τυπικές καθώς προϋποθέτουν παθολογικές ερωτικές προτιμήσεις. Η διάκριση όμως αυτή πρέπει να γίνεται προσεκτικά καθώς αυτό που θεωρείται «τυπικό» ή παθολογικό είναι συχνά κοινωνικά και πολιτισμικά καθοριζόμενο, επομένως εν προκειμένω αναφερόμαστε αποκλειστικά σε συγκεκριμένες συμπεριφορές που συνιστούν πραγματικές ψυχικές παθήσεις. Ως προς τον χαρακτήρα τους οι παραφιλίες μπορούν να διακριθούν σε δύο βασικές κατηγορίες:

• αυτές που εκδηλώνονται ως προτίμηση σε παθολογικής φύσης ερωτικό αντικείμενο
• αυτές που εκδηλώνονται ως παθολογική ερωτική δραστηριότητα

Ο αριθμός των παραφιλιών είναι μεγάλος, αλλά εν προκειμένω οι συχνότερα εμφανιζόμενες είναι οι ακόλουθες:

• Επιδειξιμανία
• Ηδονοβλεψία
• Εφαψιμανία (η ακατανίκητη δηλαδή παρόρμηση του ατόμου να ακουμπήσει ή να ψαύσει κάποιον ή κάποιαν που δεν έχει συναινέσει σε κάτι τέτοιο)
• Σεξουαλικός Μαζοχισμός
• Σεξουαλικός Σαδισμός
• Φετιχισμός (η ερωτική δηλαδή διέγερση που επιτυγχάνεται μόνο μέσω αντικειμένων ή μεμονωμένων μερών του σώματος)
• Παρενδυσία (το ντύσιμο δηλαδή με ενδύματα του αντίθετου φύλου με σκοπό τη διέγερση, και με επιπτώσεις στην κοινωνική δραστηριότητα και λειτουργία του ατόμου)

Παιδοφιλία ή Παιδεραστία

Η Παιδοφιλία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες ερωτικές παρορμήσεις και φαντασιώσεις που περιλαμβάνουν τη σεξουαλική επαφή με παιδιά προεφηβικής ηλικίας. Ο παιδόφιλος πρέπει να έχει πραγματοποιήσει τις παρορμήσεις ή τις φαντασιώσεις του ή να του έχουν προκαλέσει έντονη δυσφορία και διαπροσωπικές δυσκολίες. Ο δράστης πρέπει να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον το 16ο έτος της ηλικίας του και η ηλικιακή διαφορά με το θύμα του πρέπει να φτάνει τουλάχιστον τα 5 έτη. Το στοιχείο ωστόσο που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι ο βαθμός σεξουαλικής ωριμότητας του θύματος, περισσότερο, παρά η ηλικιακή διαφορά δράστη-θύματος.
Οι παιδοφιλικές συμπεριφορές ποικίλλουν. Ενδέχεται να περιορίζονται στο απλό κοίταγμα παιδιών χωρίς περαιτέρω προσπάθεια του παιδόφιλου να τα ψαύσει ή να τα γδύσει. Στις περισσότερες των περιπτώσεων κατά τις οποίες ο παιδόφιλος επιδίδεται και σε σεξουαλική δραστηριότητα, αυτή συνήθως δεν περιλαμβάνει τη διείσδυση, αλλά κυρίως το στοματικό σεξ. Τα θύματα διεισδυτικής συνουσίας είναι συνήθως παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας. Ο παιδόφιλος καταφεύγει στην αποπλάνηση των θυμάτων του και σπανιότερα στην άμεση άσκηση βίας. Όσοι ελκύονται από κορίτσια δείχνουν προτίμηση σε ηλικίες μεταξύ 8 και 10 ετών, ενώ όσοι ελκύονται από αγόρια προτιμούν ελαφρώς μεγαλύτερες ηλικίες. Στην πλειονότητά τους πρόκειται για γείτονες, συγγενείς ή φίλους της οικογένειας των θυμάτων.
Είναι αξιοσημείωτο ότι μεγάλο ποσοστό όσων επιδίδονται σε παιδοφιλικές συμπεριφορές έχουν υπάρξει και οι ίδιοι θύματα σεξουαλικής κακοποίησης στην παιδική τους ηλικία, αν και η αιτιώδης σχέση ανάμεσα στην κακοποίηση και στην ανάπτυξη την Παιδοφιλίας παραμένει ακόμη δυσερμήνευτη.
Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι παρά τη διαδεδομένη κοινωνικά αντίληψη, η ομοφυλοφιλία δεν συνυπάρχει με την παιδεραστία σε στατιστικά διαφοροποιημένο ποσοστό από την ετεροφυλόφιλη συμπεριφορά και δεν πρέπει να συγχέεται με αυτήν. Σε κάθε περίπτωση δεν κατατάσσεται στις ψυχικές παθήσεις.

Παρενδυσία – Τρανσβεστισμός

Η Παρενδυσία που δεν πρέπει να συγχέεται με την τρανσεξουαλικότητα (βλ. επόμενη ενότητα) χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες, έντονες, ερωτικά διεγερτικές φαντασιώσεις, παρορμήσεις ή συμπεριφορές που προϋποθέτουν ντύσιμο αντίθετο με το βιολογικό φύλο ενός ετεροφυλόφιλου άνδρα για περίοδο που διαρκεί τουλάχιστον 6 μήνες. Οι φαντασιώσεις, οι παρορμήσεις και οι συμπεριφορές αυτές προκαλούν κλινικά έντονη δυσφορία ή λειτουργική έκπτωση στους κοινωνικούς, επαγγελματικούς, και άλλους σημαντικούς τομείς της ζωής του ατόμου.
Η τυπική ηλικία έναρξης της παρενδυσίας στους άνδρες είναι η εφηβεία, πριν από την οποία δεν υιοθετούν «θηλυκές» συμπεριφορές ούτε παρενδύονται. Αποτέλεσμα της παρενδυσίας είναι η ερωτική διέγερση, αν και συχνά οι παρενδύτες αναφέρουν ότι απλώς τους αρέσει να ντύνονται με γυναικεία ρούχα χωρίς να υπάρχει κάποιο σεξουαλικό κίνητρο. Κατά περίπτωση, ορισμένοι έφηβοι φοράνε γυναικεία ρούχα περιστασιακά, ενώ άλλοι φοράνε γυναικεία ενδύματα κάτω από τα αντρικά τους ρούχα ως ιδεοψυχαναγκαστική παρόρμηση. Συχνά η παρενδυσία οδηγεί σε φαντασιώσεις ότι ο παρενδύτης είναι γυναίκα, γεγονός που ενίοτε μπορεί να εξελιχθεί και σε ερωτικές φαντασιώσεις. Πρέπει να σημειωθεί, ότι αντίστοιχη μορφή της διαταραχής δεν έχει εντοπιστεί με ασφάλεια στον γυναικείο πληθυσμό.
Η παρενδυσία συχνά προκαλεί ερωτική διέγερση και υποβοηθά τον παρενδύτη να φτάσει σε οργασμό αν και η τάση αυτή φαίνεται πως μειώνεται με το πέρασμα των χρόνων και μπορεί τελικά να καταλήξει σε πλήρη αποσύνδεση του οργασμού από την παρενδυσία χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η ανάγκη για ένδυση με γυναικεία ρούχα μειώνεται —ενώ ενδέχεται και να ενισχυθεί σε ορισμένες περιπτώσεις— με την πάροδο των χρόνων.
Από σχετική έρευνα έχει φανεί ότι μεταξύ των ανδρών που είναι παρενδύτες το 87% είναι αποκλειστικά ετεροφυλόφιλοι, το 83% ήταν παντρεμένοι όταν έγινε η έρευνα ή είχαν υπάρξει παντρεμένοι, ενώ στο 32% των περιπτώσεων οι σύζυγοι των ερωτηθέντων γνώριζαν για την παρενδυσία του συντρόφου τους.
Από την ίδια έρευνα προέκυψε ότι η κοινωνική αντίδραση απέναντι στην παρενδυσία μπορεί να είναι ιδιαίτερα αρνητική, γεγονός όμως που δεν εμποδίζει τους παρενδύτες να ντύνονται σύμφωνα με την προτίμησή τους σε δημόσιους χώρους: σε τρένα, λεωφορεία, εστιατόρια, ή να χρησιμοποιούν τις γυναικείες τουαλέτες και να δοκιμάζουν γυναικεία ρούχα σε καταστήματα ένδυσης.
Ορισμένοι παρενδύτες βιώνουν ντροπή και ενοχές εξαιτίας των αισθημάτων και της συμπεριφοράς τους και συχνά προσπαθούν να απαλλαχθούν από τη συνήθεια που εκλαμβάνουν ως αφύσικη χωρίς όμως να το πετυχαίνουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις πετάνε τα γυναικεία ενδύματα αν και εν συνεχεία αγοράζουν εκ νέου γυναικεία γκαρνταρόμπα. Ο κύκλος αυτός απαντά συχνότερα μεταξύ των νεαρότερων ανδρών οι οποίοι όμως αργότερα γίνονται πιο αποδεκτικοί απέναντι στον εαυτό τους.

Διαταραχή Ταυτότητας Φύλου (Τρανσεξουαλικότητα)

Προτού προχωρήσουμε στην ανάλυση της Διαταραχής Ταυτότητας Φύλου είναι αναγκαίο να διακρίνουμε τη διαταραχή από την παραφιλία της Παρενδυσίας. Σε αντίθεση με την Παρενδυσία, τα άτομα με Διαταραχή Ταυτότητας Φύλου ταυτίζονται με το αντίθετο φύλο και εμφανίζουν δυσφορία με το βιολογικό τους φύλο ή με τους κοινωνικά καθορισμένους ρόλους που αυτό προϋποθέτει. Επιπλέον, εμφανίζουν κλινικά σημαντική δυσλειτουργία ή λειτουργική έκπτωση στους κοινωνικούς, επαγγελματικούς, αλλά και άλλους σημαντικούς τομείς της ζωής.
Στους εφήβους και στους ενήλικες η διαταραχή περιλαμβάνει την πεποίθηση ότι έχουν γεννηθεί σε λάθος σώμα και την επιθυμία να απαλλαγούν από τα χαρακτηριστικά του βιολογικού τους φύλου — τόσο τα ανατομικά όσο και τα εξωτερικά. Δεν είναι λίγοι αυτοί που καταφεύγουν σε χειρουργικές λύσεις προκειμένου να αλλάξουν το σώμα τους ώστε να συνάδει με το σωστό κατά την αντίληψή τους φύλο και να μετατραπούν σε διεμφυλικούς (τρανσέξουαλ). Άλλοι δεν καταφεύγουν σε τόσο ριζικές λύσεις, αλλά παρενδύονται προκειμένου να μοιάζουν όσο το δυνατόν περισσότερο με το επιθυμητό τους φύλο. Οι άνθρωποι που παρουσιάζουν τη διαταραχή συχνά ελκύονται από άτομα του ίδιου βιολογικού φύλου, έλξη την οποία εκλαμβάνουν ως ετεροφυλόφιλη.
Οι περισσότεροι ενήλικες που παρουσιάζουν τη διαταραχή αναφέρουν ανεξαιρέτως συμπεριφορές αντίθετες με τις κοινωνικά καθορισμένες για το βιολογικό τους φύλο ήδη από την παιδική ηλικία. Στα αγόρια αυτό εκφράζεται με την προτίμηση στη συναναστροφή με κορίτσια. Συχνά ντύνονται με γυναικεία ρούχα και επιμένουν ότι όταν μεγαλώσουν θα γίνουν κορίτσια. Άλλοι ισχυρίζονται ότι το πέος και η όρχεις τούς προκαλούν αηδία και ελπίζουν ότι θα μετατραπούν σε γυναικεία γεννητικά μόρια με την πάροδο των χρόνων. Στα κορίτσια η αντίστοιχη συμπεριφορά εκφράζεται με την προτίμηση στην όρθια ούρηση και την επιθυμία να μην αποκτήσουν γυναικείο στήθος και να μην εμφανίσουν περίοδο. Επίσης μπορεί να δείξουν απέχθεια στα ρούχα που συμβαδίζουν με το βιολογικό τους φύλο προτιμώντας ανδρικά και αγορίστικα ρούχα.
Σύμφωνα με σχετικές μελέτες αναφέρεται ότι οι στάσεις αυτές και οι συμπεριφορές ανιχνεύονται συχνά πριν από την ηλικία των 3 ετών, αν και τα χαρακτηριστικά αυτά δεν είναι στατικά και οι σχετικές συμπεριφορές σε ορισμένες περιπτώσεις εξελίσσονται σε ταυτότητες που είναι πιο συμβατές με το βιολογικό τους φύλο με την πάροδο του χρόνου.
Ευρήματα που φανερώνουν ότι η δυσφορία παρουσιάζει σημαντική μείωση σε άτομα που καταφεύγουν σε αλλαγή φύλου με τη χρήση ορμονών και χειρουργικές παρεμβάσεις έχουν οδηγήσει ορισμένους μελετητές στο συμπέρασμα ότι η διαταραχή πρέπει να πάψει να θεωρείται ψυχιατρικά διαγνώσιμη πάθηση. .